تاریخ تمدن سایر ملل - گزیده ای از تاریخ تمدن جهان باستان (ایران، مصر‍، یونان

     

 

 

 

 

.: سایر زبان ها : عربی ؛ انگلیسی ؛ ترکیه ؛ فارسی :.

 

.: سایر بخش ها: دانلود کتابهای باستانی؛ ؛ اساطیر و افسانه های باستانی ؛ چهره های ماندگار ؛ انی کاظمی :.



اورارتو (Urartu):.




گروهی دیگر از هوریانها بنام اورارتو ، نیز در فلات ایران تمدنی تشکیل
داده اند. پادشاهی آنان در رابطه خود با نیروهای مسلط در آنزمان یعنی
آشوریان و هیتیها بسیار موفق بود. اورارتوها با تشکیل یک اتحادیه تجارتی ،
از تمایل تمدنهای آشور و هیتی برای دستیابی به منابع قلع و طلای موجود در
کوههای ایران سود بسیاری میبردند. با ثروتی که از راه تجارت بدست آورده
بودند بناهای بسیاری در ستایش از تمدن خود ساختند که بقایای آنها هنوز در
شمال شرقی ایران و غرب ترکیه وجود دارد. بعدها پادشاهان ارمنستان خود را
از نژاد اورارتو میدانسته اند و نام کوه مشهور ارمنستان یعنی آرارات نیز
از اورارتو گرفته شده است. تمدن اورارتو پیش از ظهور پادشاهی ماد در جنوب
آن، از بین رفته است (حدود 650 سال پیش از میلاد) اما تاثیر خود را بر
پادشاهی مادها بویژه در زمینه معماری، باقی گذاشت.














 


هوریانها (Hurrians):.


در ناحیه شمال تمدن کاسیت ، مردمانی بنام هوریانها (Hurrians) که احتمالآ
ساکنان بومی جنوب قفقاز بوده اند ، زندگی میکردند. زبان هوریانها با همه
اقوام اطرافشان متفاوت بوده و گمان میرود که در هزاره دوم پیش از میلاد
بسرعت در ناحیه خود پخش شده اند. قلمرو نفوذ آنها از سوی غرب به حدود
دریاچه وان (در ترکیه کنونی) میرسید و همسایه تمدن هاتی (Hatti) و پس از
آن پادشاهی هیتی (Hitti) بوده اند. در حدود 1400 سال پیش از میلاد گروهی
از هوریانها در نواحی کردستان کنونی و شرق ترکیه پادشاهی میتانی (Mittani)
را تشکیل دادند. میتانیها خط میخی آشوریان را فراگرفته و کتیبه هایی از
تمدن خود به جا گذاشته اند. از این مدارک و همچنین کتیبه مهمی که درباره
پیمان صلح بین میتانی و هیتیها بدست آمده ، اکنون میدانیم که حداقل طبقه
حاکم برپادشاهی میتانی از نژاد هندواروپایی و بویژه هندوآریایی بوده اند.
درمدرکی که درباره پرورش اسب از آنها بدست آمده ، از نامهای هندوآریایی
زیادی برای لوازم اسبها استفاده شده و در پیمان صلح مذکور، از خدایان
هندوآریایی بسیار در زیارتگاه خدایان میتانی نام برده شده است. این موضوع
مدتهاست که تاریخدانان را دچار سردرگمی کرده است زیرا فاصله جغرافیایی
میتانیها با دیگر اقوام هندوآریایی که در آن زمان در آسیای میانه و
افغانستان زندگی میکردند ، بسیار زیاد میباشد. نظریه متداول درباره مهاجرت
هندوایرانیها اینست که آنها از دشتهای آسیای میانه به شمال شرقی ایران و
سپس دره رود سند کوچ کرده اند. اگر این موضوع را بپذیریم ، وجود گروهی از
هندوآریاییهای حاکم در غرب ایران بسیار گیج کننده خواهد بود. یک پاسخ ممکن
اینست که شاخه ای از هندوایرانیها از شمال دریای خزر بسوی قفقاز و غرب
ایران آمده اند. این پاسخ و نظایر آن تا زمانیکه شواهد کافی برای آنها
موجود نباشد، بصورت نظریه باقی خواهند ماند.
کاسیتها (Kassites):.



خاستگاه کاسیتها ناشناخته است اما میدانیم که بین هزاره های سوم و چهارم
پیش از میلاد به لرستان کنونی وارد و ساکن شده اند. بررسی ها نشان میدهند
که آنها ارتباط نزدیکی با تمدنهای هاتی (نخستین تمدن باستانی در ترکیه
کنونی) و هوریان (شمال میانرودان) و حتی لویان (جنوب شرقی ترکیه کنونی) و
دیگر تمدنهای آسیای صغیر پیش از پیدایش یونان و همچنین مینوانها (Minoan)
(تمدن باستانی چزیره کرت در دریای اژه) داشته اند. اشیای برنزی ساخته
کاسیتها بسیار مشهور بوده و نشاندهنده پیوند بین تمدنهای سومر ، مینوان ،
اتروسیها (تمدن باستانی در توسکانی ایتالیا) و دراویدیان (در هند باستان )
میباشد. پژوهشهای زبانشناسی نشان میدهد که کاسیتها از نژاد هندوایرانی
هستند اما این موضوع عمدتآ از روی نام خدایانشان مشخص شده که بعدها در
تاریخ کاسیت به آنها اشاره شده است. ممکن است این خدایان متعلق به یک طبقه
از فرمانروایان باشد که از نژاد هندوایرانی بوده اند ، اما در کل مدرکی
قوی برای اثبات هندواروپایی بودن کاسیتها در دست نیست. درباره هندوایرانی
بودن دیگر ساکنان بومی لرستان و جنوب شرقی ایران یعنی لولوبیسها
(Lullubis) و گوتیانها (Gutians) نیز مدرک معتبری وجود ندارد.
از کاسیتها نخستین بار در تواریخ بابلی نام برده شده که با رهبری نخستین
پادشاهشان گانداش (Gandash) بین سالهای 2080 تا 2043 پیش از میلاد به بابل
حمله کردند. شاه بابل Shemshu-Ilune که پسر همورابی قانون گذار بزرگ بابل
بود ، قبایل بی نظم کاسیت را شکست داد و آنها را بسوی پناهگاهای کوهستانی
شان عقب راند .
قرنها بعد ، در سال 1595 پیش از میلاد ، نیروی متحد کاسیتها و گوتیانها به
رهبری Agum-Kak-Reme ، پس از عقب نشینی هیتیها به بایل حمله کرده و اینبار
موفق به تصرف آن شدند و تا سال 1180 پیش از میلاد بر آنجا فرمانروایی
کردند. استفاده از اسب در ارتش از مواردی است که بابلیان پس از سلطه
کاسیتها با آن اشنا شدند. احتمالآ کاسیتها استفاده از اسب در ارتش را از
اقوام بیابانگرد آسیای میانه آموخته بودند.
کاسیتها دامنه نفوذ خود را به پادشاهی ایلام قدیم در جنوب غربی ایران نیز
گسترش داده و به حیات آن پایان دادند. آنها قلمرو خود را از یک سو به
مرزهای مصر و از سوی شمال تا خاک پادشاهی اورارتو در قفقاز و آسیای صغیر
رسانیدند. آخرین پادشاه کاسیتها Anllil-nadin-akhe از پادشاه ایلام شکست
خورده و در شوش زندانی شد و در سال 1180 پیش از میلاد درگذشت. این به معنی
پایان کار کاسیتها در میانرودان بود . باقیمانده قبایل کاسیت که تصمیم
داشتند هویت خود را حفظ کنند ، به سوی کوههای بلند لرستان عقب نشینی کرده
و کم کم به بخشی از پادشاهی نیرومند ایلام و پس از آن امپراطوری پارس
تبدیل شدند .

زیگورات (معبد باستانی ) کاسیتها که پس از تصرف بابل ساخته شد.


تمدن مارلیک:.







قدیمیترین نشانه های تمدن در ایران مربوط به ناحیه جنوب دریای خزر و
استان گیلان کنونی میباشد. آثاری از فلزکاری و سفالگری در اطزاف دهکده
مارلیک پیدا شده که به قرن پنجم پیش از میلاد تعلق دارد. گمان میرود که
همان مردمانی که در آناتولی شرقی ، هاتی (تمدن باستانی واقع در مرکز و
شمال ترکیه کنونی) ، شمال میان رودان (= بین النهرین) و بعدها پادشاهی
اورارتو (Urartu) (پادشاهی باستانی درحدود ارمنستان کنونی) ساکن شده بودند
، در این ناحیه نیز زندگی میکردند. شباهت آثار هنری بجا مانده در این
ناحیه با آثار اقوام کاسیت در لرستان ، که بعدها به یکی از دو تمدن مهم
پیش از آریاییها تبدیل شدند، نیز نشاندهنده ارتباط نزدیک آنها با کاسیتها
میباشد.

جام طلای مارلیک که شهرت جهانی دارد.



پیکره برنزی گاو روی چهار چرخ

لیدیه:.

لیدیه (یونانی: ?????) منطقه‌ای باستانی در غرب آناتولی بود مطابق با استان‌های امروزی ازمیر و مانیسا در ترکیه. پایتخت سنتی لیدیه شهر سارد بود. پادشاهی لیدیه در گسترده‌ترین حالت خود تمامی آناتولی غربی را در تصرف خود داشت. لیدیه داراترین کشور منطقه? آسیای کوچک بود. پادشاه لیدی به منظور مقابله با کوروش بزرگ با فرمانروای اسپارت که از مهم‌ترین شهرهای یونان بود، پیمان دوستی بست. کوروش بزرگ به لیدیه حمله برد و سارد را در سال ??? ق.م. تصرف نمود. با فتح شهر سارد به عمر پادشاهی بزرگ لیدی پایان داده شد. در قرن هفتم پ.م. یونانیان این سرزمین را به تصرف خود در آورده و با ایران همسایه شدند. آنها شهرهای مهمی از جمله بیزانس یا استانبول فعلی را بنیان نهادند. امپراتوری روم در سال ??? پس از میلاد براین سرزمین تسلط یافت.
تاریخ تمدن کاپادوکیه باستان:.

کاپادوکیه یا کَتپَتوکه(پارسی باستان:Katpatuka،یونانی:??????????) نام سرزمین باستانی پهناوری در آسیای کوچک(ترکیه کنونی) است. نام کاپادوکیه پس از روزگار باستان در زمان چیرگی مسیحیت بر این بخش پایدارماند و امروزه هم در زمینه گردش‌گری بدین بخش تاریخی کاپادوکیه گفته‌می‌شود. توریستی‌ترین بخش کاپادوکیه استان نوشهر ترکیه کنونی را دربرمی‌گیرد.

پیشینه

در تاریخ برای نخستین بار در پایان سده ششم پیش از میلاد است که نامی از کاپادوکیه می‌رود و آن هم در سنگنبشته‌های سه‌زبانه دو تن از پادشاهان هخامنشی،داریوش بزرگ و خشایارشا و آن هم در جایگاه بخشی از شاهنشاهی ایران. در سال‌های پایانی شاهنشاهی هخامنشی کاپودیکه به دو ساتراپی (یا شهرابی) بخش‌شد،بخش مرکزی را گیتانگاران یونانی همچنان کاپادوکیه خواندند و بخش دیگر پونتوس نام‌یافت. این جدایش در زمان پیش از زندگی گزنفون رخ‌داده‌است. پس از فروپاشی شاهنشاهی هخامنشی باز این جدایش برجاماند.


گذری از تاریخ تمدن اورارتو باستان:.

اورارتو

 

Urartu at its greatest extent in the time of Sarduris II, 743 BC
 
Cimmerian invasions of Colchis, Urartu and Assyria during the reign of King Rusas I
 

اورارتو نام تمدنی است که در غرب آذربایجان امروز، شرق آناتولی، و شمال کردستان،احتمالاً اجداد ارامنه وگرجی های کنونی بوده اند و حدود ???? سال قبل از میلاد، قدرت گرفت. بیشتر اطلاعات ما از تمدن اورارتو، از نوشته‌های آشوری است. قدرت اورارتو آنها را قادر به در اختیار گرفتن تجارت قفقاز و حوزه اطراف دریای خزر می‌کرده‌است. شهرهای اورارتو معماری خاص و شاهانه‌ای دارند که باقیمانده بعضی از آنها در شمال کردستان، حکایت از پیشرفته بودن آن و تأثیرش بر معماری ماد و هخامنشی می‌کند. زبان اورارتو احتمالاً از زبانهای «هورانی» بوده (که از زبانهای مرده، قفقازی هستند) و نزدیکترین زبان مدرن به آنها، زبان گرجی است.


پادشاهان اورارتو در زمان فترت آشور، با گسترش حوزه قدرت خود به شمال بین النهرین و شرق سوریه، عملاً نبض تجارت در منطقه آناتولی و بین النهرین را در دست گرفتند و قدرت گیری آنها تا حدی سبب کاهش قدرت امپراتوری مقتدر و جنگجوی «هیتی» در مرکز آناتولی شد. کلمه اورارتو، ریشه نام کوه آرارات است.

سلطنت اورارتو بعد از سالها جنگ و رقابت با آشور، بعد از حمله کیمری‌ها، در اثر حمله قوم ایرانی «سکاها» در قرن هشتم قبل از میلاد، از بین رفت و باقیمانده آن، به زیر قدرت مادها در آمد.


<      1   2   3   4      >



.: نوشته های آرشیو نشده :.
هر آمدنی رفتنی داشت. ما هم از پارسی بلاگ رفتنی بودیم.
[عناوین آرشیوشده]