در پایان هزاره چهارم پیش از میلاد بناهای سنگی و خشتی بزرگی در نقاط مختلف میان رودان بنا شدند. این بنا ها در کانون توجه و اهمیت ساختار شهر قرار می گرفتند. از میان شهرهای سومری ، اور بیشتر از بقیه یادگارهایش را حفظ کرده است. زیگورات شهر اور از معدود پرستشگاه هایی است که همچنان رو به آسمان (نیایش گونه) ایستاده است. ساخت زیگورات ابتکار سومری ها است. آنان برای خدایان خود پرستشگاهای مرتفعی می ساختند که شبیه هرم و دارای طبقات متعدد بود. کاهنان در این معابد به قربانی و نیایش می پرداختند. چرا که جایگاه خدایان بین النهرینی عموما در کوهستان های شرقی بود و شاید ساختار این بناها یاد آور جایگاه این خدایان بوده است. آخرین طبقه معبد مکانی بود که مجسمه رب النوع یا الهه در آن قرار می گرفت و هیچ کس جز بالاترین مقام روحانی شهر حق ورود به آنجا را نداشت.
از این معبد تنها چند نمونه در جهان باقی مانده است که شامل زیگورات اور ، چغازنبیل در شوش (ایران) و زیگورات های اریدو ، اورک و نیب پور هستند. این زیگورات را اور-نامو پادشاه شهر اور (2113 تا 2096 ) برای نانا خدای ماه و محافظ شهر ساخت. این بنای عظیم که 5000 سال از عمر آن می گذرد ، در سه طبقه ساخته شده است. اور- نامو 17 سال بر آنجا حکومت کرد. با توجه به بقایای این بنای بزرگ ، ارتفاع واقعی آنرا 60 متر تخمین زده اند. همچنین این معبد سومری ها بعدا در عصر نبونید ( آخرین پادشاه بابلی سال 556 تا 539 پ . م ) مرمت شده است.
بنای فعلی زیگورات بیش از 11 متر ارتفاع دارد. پایه های این بنا نیز در حال حاضر در 340 کیلومتری شمال بغداد ، در استان قادسیه و در غرب رود فرات (15 کیلو متری جنوب شهر ناصریه ) واقع شده است. رونق این زیگورات ها تا سال 500 (پ . م ) که عصر ایرانی بین النهرین آغاز شد ، ادامه یافت.